GÖNÜLLERİN SULTANI: GÜL BABA

Macaristan’ın Başkenti Budapeşte’de bir türbe var. Gül Baba Türbesi. Sokaktan kime sorsanız Gül Baba diye bilir. Adresini size tarif eder hatta götürür bile. Belki de bana denk geldi bilmiyorum ama bizi götürdüler. Esas merakım şu, nasıl oluyor da maddi hiçbir şeyi olmayan birisi yüzyıllardır unutulmuyor seviliyor. Bugün bakıyorsunuz en popüler sinema-müzik-tv sanatçıları en fazla 10 -20 yıl sonra unutuluyor. Ama hayattayken o sanatçıların konserlerine gitmek için binlerce lira değil milyonlarca lira verenler vardı. Peki, Gül Baba niye unutulmadı??? Neden, hala yerli-yabancı herkes onu seviyor? İşte detaylar:
SEVGİ GÜCÜNÜZ OLSUN
Kaynakların hemen hepsi Gül Baba hakkında şu bilgilere yer veriyor: “ Esas ismi Cafer olan Gül Baba, Veli Baba Dergâhına mensup bir Bektaşi dervişi olarak tanınıyor. “  Yine kaynakların verdiği bilgiye göre, çevresinde ”gözü pek ve yiğit” özellikleriyle bilinen Gül Baba, Kanuni Sultan Süleyman tarafından Macaristan’a davet ediliyor. Gül Baba aynı zamanda, derviş ve şairdir.  Doğum yeri Amasya’nın Merzifon ilçesidir. 2 Eylül 1541’de vefat eden Gül Baba’nın cenazesi, Macaristan’da bugünkü yerine defnedilmişti. Gültepe’deki kabrinin üzerine türbe inşa edilmiş, daha sonra da türbenin yanına onun adını taşıyan tekke kurulmuştu. Onu sevenlere sorduğumuz zaman Gül Baba kimdir diye, hepsi ağız birliği etmişçesine şu cevabı veriyorlar: “ Gül Baba, yaratılanı sever, yaratandan ötürü. Eğer bir insanı ayırt etmeden severseniz aslında Allah’ı da sevmiş olursunuz. İnsanı sevmek, Allah’ı sevmektir. “

TÜRK-MACAR DOSTLUĞUNUN SİMGESİ
Gül Baba Türbesi, yüzyıllar içinde çeşitli değişimlerden ve dönemlerden geçti. Türbe ve Gül Baba’nın aziz hatırası, yüzyıllar boyunca Türk-Macar dostluğunun simgesi olarak korunup yaşatıldı. 1914’te tarihi eser olarak tescil edilen Gül Baba Türbesi, 1962’den bu yana da müze olarak ziyarete açık durumda. Gül Baba ismi, efsanevî bir isim olarak Macar edebiyatında da yer etmeyi başarmış. Hatta masallarıyla tanıdığımız Andersen, Gül Baba’nın hayatını efsaneleştirerek kaleme almış. Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman’ı etkileyen ve Avrupa taarruzlarına katılan önemli bir Bektaşi Babasıdır. Evliya Çelebi’nin verdiği bilgiye göre, başından gülü elinden ise tahta kılıcı eksik olmazmış. Savaşlarda başının üstünde bir gül taşıdığı için Gül Baba diye anıldığı rivayeti nesilden nesile iletilir.

200 BİN KİŞİ CENAZE NAMAZINA KATILIYOR
2 Eylül 1541 tarihinde 200 bin kişinin cenaze namazına katıldığı bilgileri Evliya Çelebi’den sözlü gelenekten yazılı kaynaklara dökülür. Yalnız Türkler tarafından değil aynı zamanda Macarlar tarafından da çok sevilen ve Halen Macaristan’da Gül Baba adıyla yaşatılan efsanevi bir kişiliktir. Aynı isimle bir Macar filimde mevcuttur.

Gül Baba Budapeşte’de bir yüksek tepeye gömülür ve tepeye “Gültepe” adı verilir (Macarca. Rózsadomb). Türbesinin yanına yaptırılan Gül Baba Bektaşi Tekkesi, 1686 yılında yıkılmıştır.

 

Eserleri
Miftah’ül Gayb (şiir ve düzyazılar)
Güldeste (şiir ve düzyazılar)

Bazı etkileri

Danimarkalı Andersen tarafından 1841 yılında Gül Baba’nın efsanevî hayatı kaleme alınır.
Macar komponist ve besteci Jenő Huszka [ˈjɛnøː ˈhuskɒ] 1905 yılında Budapeştede Gül Baba senfoni opera eseri yaratıyor.
Macaristanda 2006 yılında Türkler tarafından Gül Baba vakfı kuruluyor.
Macar Ressam Franz Eisenhut tarafından 1886 yılında Gül Baba adlı eserini ortaya koymuştur.
Süleymaniye Kütüphanesinde “Divan-ı Gülbaba” adıyla bir de yazma eser bulunmaktadır. Ayrıca, Miftâhu’l Gayb adıyla bilinen bir eserinin bulunduğu da kaydedilir.

ŞİİRLERİNDEN BİR ÖRNEK

Geçdi ömrüm irmedi valsına ol meh-pârenün
Veh ne düşvâr oldı hâli men dil-i sad-pârenün

Zahm-ı gamzen vuslatından dûr olaldan dostum
Subha dek feryâd olubdur kârı men âvârenün

Baş u cân u dil nedir şükrâne verirdim eğer
Vuslat-ı kûyuna irsem sen güneş ruhsârenün

Bunca kim hicrinde nây-veş inlerem efgân idüp
Lûtf ile rahm itmedin hâline men gam-hârenün

Hasred ü derd ile kaldın ey Misâlî âkıbet
İrmedin vaslına bir dem ol büt-i ayyârenün…

 

https://islamansiklopedisi.org.tr/gulbaba-tekkesi-ve-turbesi

One thought on “GÖNÜLLERİN SULTANI: GÜL BABA

  1. Yolun düşer macara edersin dua
    Güzergahında uğrarsın Hz.te Gül Baba

    Hele birde o gün denk gelirse kurban Bayramına
    Dünya ahiret bu yolculuğunu hiç unutama

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

*
*
Website