Adım adım güzel Türkiye’mizin illerini gezdik. Bugüne kadar 81 vilayetimizi gezerek orada bulunan “Hakikat yolcuların” araştırdık, ziyaret ettik. İşte Muğla’da Sarı Ana türbesini de ziyaret ederek onunla ilgili kısa bilgileri sizin için derledik.

Diğer bir adı da Yörük Fatma olan Sarı Ana, Marmaris’te yaşayan ulu bir kişidir. Hakkında anlatılan menkıbeler ve halk arasında kabul gören rivayete göre 16. yüzyılda, Kanuni Sultan Süleyman zamanında yaşamış olduğu düşünülmektedir. Hayatta iken iyilik yapmayı seven, hoşgörü sahibi, yardım sever, mütevazı ve Marmaris halkının sevgisini kazanmış bir gönül eridir.

Sarı Ana’nın Türbesi, günümüzde Marmaris otogarından limana giderken Pilav Tepesi olarak bilinen yerin yakınındadır. Sarı Ana’nın Rodos Seferi ve Marmaris’le ilgili menkıbesinde Kanuni Sultan Süleyman Rodos Seferi’ne giderken Marmaris’te Sarı Ana adlı ermiş kadınla görüşür. Menkıbeye göre, Sarı Ana’nın bir ineği vardır. “Suğar suğar kulege doldurur”. Asker içer bitiremez. Sarı Ana bereket motifli keramet gösterir. Asker bu nasıl olur, diye niyetini bozduğunda, ineğin memesinden kan gelir. Sarı Ana askere: “Oğlum kalbin düzelt”  der.

Sarı Ana’nın Rodos Seferi ve Marmaris’le ilgili bir başka menkıbe, Sarı Ana’yla ilgilidir. Kanuni Sarı Ana’ya Rodos’u alabilecek miyim diye sorar. Sarı Ana askerini sınamasını, torbasına armut dolduran askeri, sefere götürmemesini tembih eder. “…bi dene armut çıkarsa Rodos’u alamayacaksın” der. Kiminde bir kiminde üç armut çıkar. Kanuni onları geride bırakır, sefere götürmez (Önal, 2003: 336). Marmaris’in Armutalan semtinin adı buradan gelmektedir

Rodos’un fethinden dönen Kanuni Sultan Süleyman teşekkür etmek için uğradığı Sarı Ana’nın vefatını öğrenir ve üzülür. Kabri üzerine bir türbe yapılmasını ve önündeki dereye de halkın ziyareti için köprü inşa edilmesini emreder.

Günümüzde de yoğun bir ziyaretçisi olan Sarı Ana Türbesi, Muğla vilayeti, Marmaris ilçesi, Sarıana mahallesi, 9. Sokakta, Sarıana camisi bahçesindedir.