Yazan: Fahri Sarrafoğlu

Gençlerle yaptığımız İstanbul gezilerinden çok güzel hikayeler çıkıyor. Gençlerimiz İstanbul’a sahip çıktıkça inşallah bu tarihi eserler daha nice yıllar ayakta kalır. İstanbul’u seven meraklı gençlerimizle Karaköy- Tophane-Fındıklı bölgesini gezerken lise son sınıf öğrencisi bir genç heyecanlı heyecanlı yanıma gelerek şunları söyledi:

“Hocam siz hep diyorsunuz ya Osmanlı medeniyeti aynı zamanda vakıf medeniyeti idi. Sadece İstanbul’da o dönemde yirmi bin adet vakıf varmış. İnsanlar parayı mal istiflemek için değil kazançlarını vakıf kurarak değerlendirirlerdi diyorsunuz. Peki sabahtan beri geziyoruz. Şu ana kadar neredeyse 5 km yol yürüdük. Hiçbir vakıf adı bize söylemediniz. Bu semtlerde hiç vakıf yok muydu? Hani nerede güvercinlere yem veren vakıf, hani nerede hasta kuşlara yardım eden vakıf, hani nerede hastaları ziyaret eden vakıf, meyve ağacı diken vakıf, herkese meyve dağıtan vakıf….”
Gerçekten de Osmanlı döneminde o kadar ilginç vakıflar vardı ki bu gencimiz sadece üç-beş tanesini sayabildi. Ama o kadar çok vakfımız vardı bakın ilginç vakıflardan bazıları: At vakfı, borcundan dolayı hapse düşenlere yardım vakfı, nefes vakfı, misafirleri ağırlama vakfı, suyu soğutan vakıf… Peki, nerede bu vakıflar. İşte gencimiz de bunları soruyor. Bir zamanlar yardımlaşma temeline dayanan, dini ve medeni bir müessese olan vakıf, sosyal dayanışmanın en eski hukuki müesseselerinden biriydi. Neden yok oldu derseniz eğer buna bir sürü cevap verilir ama Kuran buna en güzel cevabı veriyor. Bende bu soruyu soran gencimize ve geziye katılan tüm gençlere şöyle cevap verdim:

“ Sevgili gençler, Kuran-ı Kerim’de hatırlarsanız Salih as. devesi anlatılır. Allah Salih as Semud kavmine elçi olarak göndermişti. Kavmi ondan mucize istedi. Allah cc da bir dişi deve gönderdi. Ve Allah Salih as vasıtasıyla kullarını şöyle uyardı:  “”Ey kavmim dedi, Allah’a kulluk edin, sizin O’ndan başka bir ilâhınız yoktur. Size Rabbinizden açık bir delil geldi. İşte şu, Allah’ın devesi, size bir mucizedir; bırakın onu Allah’ın yeryüzünde yesin (içsin), sakın ona bir kötülük etmeyin, yoksa sizi acı bir azap yakalar. Fakat Semud kavmi Kurani ifadeyle söylersek eğer  : “ Derken dişi deveyi boğazladılar ve Rablerinin buyruğundan dışarı çıktılar; “Ey Sâlih, eğer hakikaten elçilerdensen, bizi tehdit ettiğin (o azabı) bize getir! “dediler. Allah cc daha sonra o kavmi bildiğiniz gibi helak etti.

Bazı tefsirlerde burada geçen Salih as devesini vakıf malı, kamu malı olarak açıklama getirirler. Yani nasıl ki o deve topluma faydalı idi. Ona Allah dokunmayın dedi. İşte vakıf malları da tıpkı Salih as devesi gibi artık kamu malıdır. Ona zarar verdiğimiz zaman tıpkı Salih as devesini kesenler gibi oluruz. Bir zamanlarda sadece İstanbul’da yirmi binden fazla vakıf varken şimdi sadece tüm Türkiye’de yaklaşık 4-5 bin adet vakıf var. Diğerleri nerede, bu vakıfların mülkü nerede derseniz eğer. Sanırım onları Salih as devesi gibi kestik.  Dileğimiz bu vakıfları ve vakıf mallarını tekrar ihya edecek şuurlu neslin tekrar yetişmesi.

Büyükler diyorlar ki “vav”lardan sakının diyorlar, “ Bu “vav”lar nedir? Bir defa, yani “vallâhi” diyerek lüzumsuz yere yemin etmekten sakın. Çünkü Allâh’ı şâhit gösteriyorsun. Allah adına, “vallâhi” diyerek bir yemin etmekten sakın. İkincisi: Mes’ûliyet şuuru ve hassâsiyet taşımayan bir “vâli” olmaktan sakın. Bu da vav’lı başlıyor, vâli. Mes’ûliyet şuuru ve hassâsiyet taşımayan bir vâli olmaktan sakın.Üçüncüsü: Hakkını îfâ edemediğin bir “vasi” olmaktan sakın. Dördüncüsü: “Vakıf”. Vakıf malının mes’ûliyetinden korkun. Onu gereği gibi muhâfaza edin. Tabi bu, “vakıf hizmetlerinden uzak durun” demek değildir. Liyâkat sahibi kişilerin bu vakıf hizmetlerinde bulunmaları zarûrîdir. “(O.Nuri Tobbaş)

Kısaca:

“Ey kavmim! İşte şu, Allah’ın dişi devesi, size bir mucizedir. Bırakın onu Allah’ın yeryüzünde (otlaklarında) otlasın. Ve ona kötü bir maksatla el sürmeyin, sonra sizi yakın bir azap yakalar. Derken, o deveyi kestiler. Bunun üzerine Salih dedi ki: “Yurdunuzda üç gün daha yaşayın. İşte bu, yalan çıkmayacak olan kesin bir vaaddir.”(Hud Suresi: 64-65)
Salih “İşte (mucize) bu dişi devedir; su içme hakkı (bir gün) onundur, belli bir günün içme hakkı da sizin” dedi. “Sakın ona bir kötülükle ilişmeyin, yoksa sizi büyük bir günün azabı yakalayıverir. Derken onu kestiler; fakat pişman da oldular. Çünkü kendilerini azap yakalayıverdi. Şüphesiz bunda bir âyet (alınacak bir ders) vardır, ama çokları iman etmiş değillerdir. Ve şüphesiz Rabbin, işte O mutlak galip ve engin merhamet sahibidir.” (Şuara Suresi 155-156-157)

 

4 thoughts on “Salih Peygamberin devesini bizde kestik…

  1. Fahri abim nereden hangi olumsuzluklarımızdan cevap vermekle başlayim ki ?
    Sosyal olma sosyalleşme dediklerimiz cümlelerde kaldı sanırım bunlar (sosyal olma) aynı zamanda paylaşma demek değilmidir peki günümüzde paylaşabildiğimiz (komşu yakın akraba) yüksek ses”ten eziyyet”ten boş gürültü”den başka faydalı anlamda paylaşabildiğimiz ne kaldı ?
    Heleki eski yerleşim bölgesinde değil de doğudan batıdan güneyden kuzeyden toplanma bir bölge veya semtte ikamet ediyorsak vaah bizim halimize ki ne vaah
    Niçin mi biz işten istirahate geldiğimizi sanırız (haliyle gece olmuştur) alt kattaki insana benzer (özür) kişi başlar breyiz ile duvara cihaz vs monte edebilmek için başımızın 40 cm altında gece 24 e kadar kendi işi ihtirası uğruna (ona sorarsak çalışıyor) ortama rahatsızlık vermeye.
    Sabah olur üst kattaki taşradan yarın!!! gelmiş apartmana balkonumuza ekmek kırıkları dökerek bez vs silkelemeye”
    Çıkarız işe gitmek üzere toplu taşım durağına doğru yürümeye önümüzde yine insana benzer yaratık (kaba söz için özür ama hangine tahammül edebilecek güç kalıyor) başlar çantasını temizlerken toplumun kullanacağı sokağa çöpler atarak önümüzde ilerlemeye.
    Toplu taşıma vasıtasına bineriz (sözde öğrenci) dedesi ebeveyni ayakta zar zor tutunarak seyahat etmeye çalışırken bizim öğrenci güya görmezden gelerek dışarıyı seyreyler bizde yutmak zorunda kalır izin ver yaşlı ayakta zor duruyor diyemeyiz.
    İş yerine varırız saat 09 olmuş evinde kahvaltı yapmadan gelmiş mesaiden çalarak başlar hizmet beklenen vatandaş kahvaltı yapmaya. Vs vs vs
    Abim 30 sene önce bizler böylemi terbiye aldık veya alamamış olana dahi yaptığının hoş olmadığını hatırlatınca yüzü niçin kızarıyor bize karşılık vermiyordu veremiyordu ?
    Özetle fazla sıkıntı verdim düzelmeye (en önce ben’den) başlamadıkça abim bırakalım vakfı vakıfları çekirdek aile diye değerlendirdiğimiz aile sayısı tükenecek yok oldukları gibi aralarında bizleri de (tahammülsüzlükten) yok olmaya sürükleyecek hep birlikte yok olmaya mâruz kalacağız
    Not: yarın çok geç olup geri dönüşümüz mümkün olamayabilir hemen bugün doğru olmaya yanlışa ödün vermemeye başlamalıyız.
    Kimlerden beddua aldık
    Kimlerden görerek bu kadar çözülmeyi çok kısa sürede başarabildik anlamakta zorlanıyoruz hayli manidar değil mi ?
    Özür yanılıyorumdur sanırım çok uzattım iyiye yönelme dileklerimle

  2. Özetle Rabbimiz cümlemizi doğru ile yanlışı ayırt edebilmeye, iyiye, yanlıştan uzaklaşarak doğruya yönelmeye yöneltsin inşallah

  3. Hz Salihin AS devesi
    ALLAHcc bizlere tekdim ettiği tüm nimetler diyebilirmiyiz
    Sadece vakıf malı ile sınırlı olmadığı ne malum
    Bir tebessüm ü çok görmek deveyi kesiyorum demeye gelmezmi
    İnsan ene dediği sürece evrensel olmaktan çıkması deveyi kesiyorum demeye gelmezmi
    Kibir yapıp bağışlamam demesi deveyi kesiyorum demeye gelmezmi
    Kaçtane deve kestik ve daha kaçtane kesecez
    Ne zaman Adam olacaz?

Mehmet ilhan için bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

*
*
Website